10.1 Kaders voor inhaalschema's

Inhaalschema’s worden opgesteld voor kinderen die later dan normaal met de vaccinaties in het kader van het RVP Rijksvaccinatieprogramma (Rijksvaccinatieprogramma) beginnen, die een groter interval hebben dan het streefinterval tussen de vaccinaties, of die in het buitenland een ander schema hebben gevolgd. Het gaat om kinderen die vanuit het buitenland in Nederland zijn gaan wonen (vestigers- of asielzoekerskinderen) en kinderen die in eerste instantie niet deelnamen aan het RVP en dat op latere leeftijd wel doen.

Voor het maken van een individueel inhaalschema is de volgende algemeen geldende regel van toepassing: kinderen mogen tot hun 18e verjaardag (opnieuw) starten met de RVP-vaccinaties met inachtneming van de kaders in deze RVP-richtlijn. Dit geldt ook voor asielzoekerskinderen. Specifieke informatie over het vaccineren van asielzoekerskinderen staat in het addendum Asielzoekerskinderen.

Uitgangspunt bij het opstellen van inhaalschema’s, is dat vanaf 1-1-2025 de actuele vaccinatietoestand bepalend is voor de vervolgvaccinaties:

Voor starten met vaccineren voor de eerste verjaardag, zie hoofdstuk 7 Tijdstip van vaccinaties.

Kinderen worden, tot hun 18e verjaardag, actief benaderd door de RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)-DVP-regiokantoren voor inhaalvaccinaties door middel van herinneringsuitnodigingen.

Bij de uitnodiging voor de MenACWY in het jaar dat een tiener 14 wordt, wordt een extra herinnering meegestuurd voor RVP-vaccinaties die volgens de registratie van het RIVM gemist zijn. Vestigers ontvangen een uitnodigingsbrief en een RVP-vaccinatiebewijs.

In de Beslisboom inhaalschema’s Rijksvaccinatieprogramma en daarna in de Samenvatting regels inhaalschema RVP in paragraaf 10.13 staat op 2 verschillende manieren weergegeven wat de basisprincipes zijn voor het maken van individuele inhaalschema’s. Uitgebreide informatie over inhaalschema’s staat in de volgende paragrafen.

Informatie over huidige vaccinatieschema's in het buitenland:

• website van het ECDC
• website van de WHO

Het vaccinatieschema van oudere kinderen kan afwijken van de actuele schema’s die op deze websites staan. De anamnese is de belangrijkste bron voor de individuele vaccinatiestatus.

10.2 Afwijken van het RVP-schema, inhaalschema's en beslisboom

Als er later dan normaal gestart wordt met vaccineren in het kader van het RVP Rijksvaccinatieprogramma (Rijksvaccinatieprogramma), is in de Beslisboom inhaalschema’s Rijksvaccinatieprogramma te zien welke vaccinaties een kind nodig heeft. Later starten met vaccineren kan betekenen dat er minder vaccinaties nodig zijn. In de beslisboom zijn 4 basisschema’s opgenomen, ieder passend bij een bepaalde leeftijd waarop begonnen wordt met vaccineren. Welk basisschema van toepassing is, hangt af van de huidige leeftijd van het kind en van de leeftijd waarop eventueel al vaccinaties zijn toegediend. Als er al vaccinaties zijn toegediend, moeten deze vergeleken worden met het basisschema. Indien van toepassing kunnen vaccinaties uit het basisschema worden weggelaten. Bij twijfel over een toediening is het beter om deze niet uit het basisschema weg te laten. Liever een vaccinatie te veel dan te weinig. Een eventuele extra vaccinatie heeft de voorkeur boven een incompleet schema. De beschreven intervallen hebben de voorkeur. Mits onderbouwd mag daar van afgeweken worden, zolang de minimumintervallen maar gehanteerd blijven (zie hoofdstuk 7 Tijdstip van vaccinaties). Hierbij is het uitgangspunt dat 1 maand 30 dagen is.

10.3 De basisimmuniteit

Basisimmuniteit wordt bereikt met het toedienen van een afgeronde serie vaccinaties en biedt langdurige bescherming. Soms is de bescherming zeer langdurig tot levenslang. Soms zijn er regelmatig revaccinaties, ook wel boosters genoemd, noodzakelijk om het gewenste niveau van bescherming te handhaven. Hoeveel vaccinaties nodig zijn om basisimmuniteit te bereiken, varieert per vaccin. Ook de leeftijd speelt hierbij een rol.

Voorbeelden:

• Als er in het 2e levensjaar gestart wordt met vaccineren is voor DKTP Difterie, Kinkhoest, Tetanus en Poliomyelitis (Difterie, Kinkhoest, Tetanus en Poliomyelitis ) en HepB altijd een primaire serie van 2 vaccinaties voldoende met een revaccinatie minimaal een half jaar later (streefinterval 7 maanden), volgens een T = 0-2-9-maandenschema.
• Als er in het 2e levensjaar gestart wordt met vaccineren is voor Hib slechts één vaccinatie voldoende voor een langdurige bescherming.
• DKTP-vaccinatie heeft boosters nodig na de opbouw van de basisimmuniteit, anders neemt de bescherming weer af.
• De basisimmuniteit van HepB en Hib biedt een langdurige bescherming zonder boosters.

2+1-schema anders dan RVP Rijksvaccinatieprogramma (Rijksvaccinatieprogramma) in buitenland gevolgd

Soms heeft een kind van 4 jaar of ouder in het buitenland een 2+1-schema voltooid, wat in het land van herkomst wel als basisimmuun geldt, maar volgens het RVP niet. Als ook al één of meer revaccinaties zijn toegediend, kan de jeugdarts besluiten de scholier of tiener toch als basisimmuun te beschouwen. Hierbij geeft de jeugdarts na voltooide (buitenlandse) basisserie expliciet aan DVP door dat het kind basisimmuun is voor DKTP(-Hib)(-HepB), middels duidelijke vermelding op het Vaccinatiestatus en -opdrachtformulier nieuwkomers of als reactie op een terugkoppeling van DVP over een onjuiste toediening. Na overleg met de medisch adviseur RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) wordt dit in het dossier in Praeventis aangepast. Dit gaat om uitzonderingen. Kinderen die zich vestigen vóór de toediening van de DKT Difterie Kinkhoest en Tetanus (Difterie Kinkhoest en Tetanus )(P)- of DTP Difterie, Tetanus en Poliomyelitis (Difterie, Tetanus en Poliomyelitis)-revaccinatie krijgen DKTP-Hib-HepB om de basisimmuniteit te voltooien conform het RVP. 

Voor jongere kinderen met een dergelijk schema dat nog niet voltooid is, geldt het RVP: kinderen jonger dan 6 maanden die zich vestigen tijdens het opbouwen van de basisimmuniteit, ronden het schema af volgens het 2-3-5-12-maandenschema. Kinderen van 6 maanden of ouder ronden het schema af volgens het T = 0-2-9-maandenschema.

10.4 Inhalen van vaccinaties bij niet- of onvolledig rota-gevaccineerde kinderen

Binnen het RVP Rijksvaccinatieprogramma (Rijksvaccinatieprogramma) wordt Rotarix gebruikt. Dit vaccin wordt uiterlijk toegediend op de leeftijd van 23 weken en 6 dagen.

Zie addendum Vaccinatie tegen rotavirus voor zuigelingen geboren vanaf 1 januari 2024.

10.5 Beschikbare vaccins voor toediening DKTP-Hib-HepB of onderdelen daarvan

Voor de inhaalschema’s van DKTP Difterie, Kinkhoest, Tetanus en Poliomyelitis (Difterie, Kinkhoest, Tetanus en Poliomyelitis )-Hib-HepB kan het zijn dat een kind slechts een deel van het hexavalente vaccin nodig heeft vanwege vaccinaties die in het buitenland zijn gegeven of vanwege de leeftijd. De volgende vaccins zijn binnen het Rijksvaccinatieprogramma beschikbaar:

Vaxelis (DKTP-Hib-HepB)

• geschikt voor de opbouw van basisimmuniteit van alle componenten. Vaxelis is een combinatievaccin in één spuit. De HepB- en/of Hib-component kan niet worden weggelaten;
• moet gebruikt worden voor het opbouwen van basisimmuniteit DKTP, ook als er geen Hib en/of geen HepB meer nodig is;
• mag gebruikt worden als zowel een DKT Difterie Kinkhoest en Tetanus (Difterie Kinkhoest en Tetanus )-/DKTP-/DTP Difterie, Tetanus en Poliomyelitis (Difterie, Tetanus en Poliomyelitis)-boostervaccinatie en een HepB-vaccinatie nodig is (in plaats van los boostervaccin en los HepB vaccin), mits ouder of kind daar de voorkeur aan geeft.

Boostrix Polio (DKTP) 

• vanaf 2025 alleen nodig voor toediening aan inhalers, vestigers en asielzoekers;
• geschikt als DKTP-boostervaccinatie bij kinderen die al basisimmuun zijn;
• niet geschikt voor het opbouwen van basisimmuniteit. Daarvoor dient Vaxelis te worden gebruikt.

Revaxis (DTP)

• vanaf 2025 tot en met 2029 alleen beschikbaar voor inhalers, vestigers en asielzoekers;
• wordt gebruikt als DTP-boostervaccinatie bij kinderen die al basisimmuun zijn;
• alleen geregistreerd als boostervaccinatie, dus als de basisimmuniteit al is opgebouwd.

Losse HepB-vaccins 

• Engerix-B Junior is geschikt voor kinderen t/m 15 jaar die geen DKTP meer nodig hebben;
• Engerix-B is geschikt voor kinderen vanaf 16 jaar die geen DKTP meer nodig hebben.

10.6 Inhalen van DKTP-vaccinaties bij niet- of onvolledig DKTP-Hib-HepB-gevaccineerde kinderen

Uitgangspunten voor het inhalen van een D(K)TP-(Hib)-(HepB)-vaccinatie

• Kinderen die in het buitenland gestart zijn met DKTP Difterie, Kinkhoest, Tetanus en Poliomyelitis (Difterie, Kinkhoest, Tetanus en Poliomyelitis )(-Hib) krijgen DKTP-Hib-HepB aangeboden. Het hepatitis B-vaccinatieschema wordt zo nodig afgemaakt met los HepB-vaccin.
• Kinderen die gestart zijn met de DTP Difterie, Tetanus en Poliomyelitis (Difterie, Tetanus en Poliomyelitis)-booster zijn nog niet basisimmuun en moeten de basisimmuniteit opbouwen met DKTP-Hib-HepB.
• Los oraal poliovaccin (OPV) of los geïnactiveerd poliovaccin (IPV) gelden samen met een DKT Difterie Kinkhoest en Tetanus (Difterie Kinkhoest en Tetanus ), geschikt voor opbouw basisimmuniteit, als een DKTP.
• Kinderen die de basisimmuniteit tegen polio voltooid hebben en voor de D(K)T voldoende gerevaccineerd zijn, hebben geen revaccinatie voor polio nodig. Zie paragraaf 7.5 onder ‘Bijzondere situaties’ voor de 3-dosesschema’s met los poliovaccin die tot basisimmuniteit leiden en hoe dat met DVP gecommuniceerd moet worden voor een goede registratie, als het afwijkend is van het RVP Rijksvaccinatieprogramma (Rijksvaccinatieprogramma). Zie ook de LCI-richtlijn Polio.
• Kinderen, vanaf geboortecohort 2012 en minimaal 1 jaar oud, die als zuigeling een DKTP(-Hib)-(HepB)-serie voltooid hebben in een 3-5-11(12)-maandenschema, kunnen (ook zonder een MATK) door de JGZ Jeugdgezondheidszorg (Jeugdgezondheidszorg) met de indicatie voor het DKTP-schema 3-5-11(12) maanden als basisimmuun geregistreerd worden. Zie paragraaf 7.4 onder Bijzondere situaties.
• Kinderen die de basisimmuniteit hebben voltooid, maar de boostervaccinatie(s) volgens het reguliere schema hebben gemist, komen alsnog in aanmerking voor de boostervaccinatie(s).
• Kinderen die de basisimmuniteit voltooien, doen dat met DKTP-Hib-HepB. Boostrix Polio is niet geschikt voor de opbouw van de basisimmuniteit.

Afhankelijk van de leeftijd van het kind en de vaccinaties die het al heeft gehad, zal de basisimmuniteit bereikt worden volgens de Beslisboom inhaalschema’s Rijksvaccinatieprogramma. Zie ook paragraaf 10.5 voor een overzicht van beschikbare vaccins en hun toepassing.

Uitgangspunten en regels voor de DKT(P)-boostervaccinatie

• De DKT(P)-booster wordt minimaal 4 jaar na de laatste DKTP-Hib-HepB-vaccinatie van de basisimmuniteit gepland.
• De minimale leeftijd voor de DKT(P)-booster is 5 jaar.
• Als een kind in het buitenland al een DTP-booster heeft gehad maar nog geen booster met een kinkhoest-component, dient het deze alsnog zo snel mogelijk te krijgen. In dit geval hoeft er geen  interval van 4 jaar tussen de DTP-booster en DKT(P)-booster gehanteerd te worden omdat we de bescherming tegen kinkhoest prioriteren. De minimumleeftijd voor de DKT(P)-booster blijft wel gelden, evenals de maximumleeftijd (de 18e verjaardag). Na het inhalen van de DKT(P)-booster heeft het kind ook recht op de DTP-booster 5 jaar later, mits het kind dan nog niet de leeftijd van 18 jaar heeft bereikt.
• In het geval dat een kind later dan volgens het reguliere schema de basisimmuniteit voltooit, zal de DKT-booster, door het minimuminterval van 4 jaar, ook later gepland gaan worden. De indicatie voor de DKT-booster vervalt echter niet omdat een zo optimaal mogelijke bescherming van kinkhoest wordt nagestreefd.
• Een kind heeft tot de 18e verjaardag recht op een DKT-boostervaccinatie na opbouw van de basisimmuniteit, ongeacht de leeftijd waarop deze is voltooid. Dit geldt ook voor kinderen die vóór 2025 tussen hun 2e en 6e verjaardag de basisimmuniteit hebben voltooid. In de oude regels kwam de DKTP-booster dan te vervallen. Doordat deze kinderen in Praeventis de vaccinatietoestand ‘basisimmuun’ hebben staan, krijgen zij vanaf 2025 wel een uitnodiging voor een DTK-booster. Kinderen die vóór 2025 ná hun 6e verjaardag basisimmuun werden en waarvan de registratie hiervan in Praeventis vóór 2025 heeft plaatsgevonden, hebben volgens de oude regels de vaccinatietoestand ‘volledig afgesloten’ gekregen. Voor hen volgt er geen DKT-booster meer.

Wat te doen als de DKT(P)-booster te vroeg is gegeven 

Wanneer de DKT(P)-booster minder dan 4 jaar na de laatste DKTP-Hib-HepB wordt gegeven, moet deze herhaald worden. Dit dient 4 jaar na de te vroeg gegeven DKT-booster te gebeuren. Hiermee worden goede antistofconcentraties opgebouwd die lang aanhouden. Indien de extra DKT-booster weer te vroeg wordt gegeven, volgt er wel een terugkoppeling maar wordt niet nogmaals een extra DKT-vaccinatie geadviseerd. Na de extra DKT-booster blijft de indicatie bestaan voor de DTP-booster. Voor deze booster geldt een minimuminterval van 5 jaar na de DKT-booster. Een kind kan tot de 18e verjaardag nog de DTP-booster aangeboden krijgen.

Zie de Beslisboom inhaalschema’s Rijksvaccinatieprogramma in paragraaf 10.12.

Wat als er per ongeluk aan een kind een DKT (Boostrix) is gegeven in plaats van een DKTP (Boostrix Polio)

Dit is niet het correcte vaccin en het zal worden teruggekoppeld aan de JGZ. Het toedienen van niet-geïndiceerd vaccin moet intern besproken worden om herhaling te voorkomen. De gemiste poliovaccinatie is niet vereist voor bescherming tegen polio op de lange termijn.

Bijzondere situaties

In 2025 is er vanuit het RVP nog geen DKT-boostervaccin beschikbaar voor kinderen. Kinderen die volgens hun individuele schema in aanmerking komen voor de 5-jarigen DKT-booster, krijgen hiervoor in 2025 nog een DKTP-boostervaccin (Boostrix Polio). Dit vaccin is alleen geregistreerd als booster en dus niet geschikt voor gebruik bij kinderen die nog bezig zijn met het opbouwen van basisimmuniteit. Het DKT-vaccin dat beschikbaar is voor zwangeren mag niet voor kinderen gebuikt worden, omdat het daarvoor niet is ingekocht. Kinderen die in 2024 in aanmerking kwamen voor een DKTP-vaccinatie op 4-jarige leeftijd maar deze hebben gemist, krijgen in 2025 een herinneringsuitnodiging voor deze vaccinatie, tenzij ze hiervoor al in 2024 een herinnering hebben gehad.

In de vaccinatieplanning in het DD JGZ staat de DKT(P)-booster als een DKT(P)-booster geïndiceerd is. Dit staat ook in de uitnodiging die ouders ontvangen. Als er in de planning alleen DKTP staat, dan is het kind (mogelijk) nog niet basisimmuun en is een DKTP-vaccin geïndiceerd dat geschikt is voor de opbouw van de basisimmuniteit. Op dit moment is dat in het RVP Vaxelis. Het kan ook zijn dat een kind een 3-5-11(12)-schema heeft gevolgd, maar dat dit niet goed geregistreerd is.

Uitgangspunten en regels voor de DTP-boostervaccinatie

• De  streefleeftijd voor de DTP-booster is 14 jaar.
• De DTP-booster wordt minimaal 5 jaar na de DKT(P)-booster gepland.
• Inhalen van de boostervaccinatie kan tot de 18e verjaardag van het kind.
• Er moet altijd eerst een DKT(P)-booster gegeven zijn voordat kan worden overgegaan op een DTP-booster.
• Als een kind basisimmuun is voor polio is revaccinatie ter bescherming tegen alleen polio niet nodig als er al voldoende gerevaccineerd is met D(K)T.
• Een kind heeft tot de 18e verjaardag recht op een DTP-boostervaccinatie na opbouw van de basisimmuniteit, ongeacht de leeftijd waarop deze is voltooid. Dit geldt ook voor kinderen die vóór 2025 tussen hun 2e en 6e verjaardag de basisimmuniteit hebben voltooid. In de oude regels kwam de DTP-booster dan te vervallen. Doordat deze kinderen in Praeventis de vaccinatietoestand ‘basisimmuun’ hebben staan, krijgen zij vanaf 2025 wel een uitnodiging voor een DTP-booster. Kinderen die vóór 2025 ná hun 6e verjaardag basisimmuun werden en waarvan de registratie hiervan in Praeventis vóór 2025 heeft plaatsgevonden, hebben volgens de oude regels de vaccinatietoestand ‘volledig afgesloten’ gekregen. Voor hen volgt er geen DTP-booster meer.

Bijzondere situaties 

Aangezien er vanaf 2025 tot 2030 geen DTP-booster vanuit het RVP gegeven wordt, wordt dit vaccin in die tijd niet grootschalig ingekocht. Voor kinderen uit oudere cohorten, vestigers en asielzoekers die de DTP-booster nog moeten inhalen, blijft wel een kleine hoeveelheid DTP-booster beschikbaar.

Kinderen die in 2024 in aanmerking kwamen voor een DTP-vaccinatie op 9-jarige leeftijd maar deze hebben gemist, krijgen in 2025 een herinneringsuitnodiging voor deze vaccinatie, tenzij ze hiervoor al in 2024 een herinnering hebben gehad.

10.7 Inhalen van vaccinaties bij niet- of onvolledig Hib-gevaccineerde kinderen

Voor het inhalen van een Hib-vaccinatie gelden de volgende uitgangspunten, ongeacht of het Hib-vaccin los of als component in een combinatievaccin is toegediend.

• Hib-vaccinatie wordt tot de 2e verjaardag aangeboden omdat vanaf de leeftijd van 2 jaar invasieve Hib-ziekten vrijwel niet meer voorkomen.
• Bij de start voor de eerste verjaardag wordt afhankelijk van het schema, standaard of aangepast, een T = 0-2-9 of T = 0-1-3-10-maandenschema gehanteerd. Als de Hib-vaccinatie op de 1e verjaardag of later is toegediend, dan is dit meteen de laatste Hib-vaccinatie. De basisimmunisatie voor Hib is dan afgerond.
• Als een kind na het afronden van basisimmunisatie voor Hib toch nog één of meer DKTP Difterie, Kinkhoest, Tetanus en Poliomyelitis (Difterie, Kinkhoest, Tetanus en Poliomyelitis )-HepB-vaccinatie(s) moet hebben, wordt met Vaxelis de Hib-component erbij gegeven. Dit kan geen kwaad.
• Als een kind nog één Hib nodig heeft en geen DKTP en/of HepB, worden er met Vaxelis DKTP- en HepB-componenten bij gegeven. Dat kan geen kwaad. Er is binnen het RVP Rijksvaccinatieprogramma (Rijksvaccinatieprogramma) geen los Hib-vaccin beschikbaar.

Afhankelijk van de leeftijd van het kind en de vaccinaties die het heeft gehad, zal de basisimmuniteit bereikt worden volgens de Beslisboom inhaalschema’s Rijksvaccinatieprogramma.

10.8 Inhalen van vaccinaties bij niet- of onvolledig HepB-gevacineerde kinderen

De volgende kinderen komen in aanmerking voor een inhaalvaccinatie:

• alle kinderen geboren vanaf 1 augustus 2011, ongeacht hun geboorteland, die nog niet basisimmuun zijn voor HepB;
• alle asielzoekerskinderen tot de 18e verjaardag, ongeacht hun geboortedatum.

Deze kinderen, geboren vóór 1-8-2011, komen in aanmerking voor hepatitis B-vaccinatie:

• alle kinderen die ook de basisimmuniteit voor DKTP Difterie, Kinkhoest, Tetanus en Poliomyelitis (Difterie, Kinkhoest, Tetanus en Poliomyelitis ) nog niet voltooid hebben. Zij ontvangen een combinatievaccin DKTP-Hib-HepB, ongeacht hun geboortejaar. Zo nodig wordt de HepB-vaccinatieserie met los vaccin voltooid.
• vestigers die de basisimmuniteit voor DKTP al wel bereikt hebben en al begonnen zijn met vaccinaties tegen hepatitis B, maar deze serie nog niet afgemaakt hebben. Het HepB-vaccinatieschema wordt afgemaakt in een T = 0-1-6-schema;
• alle kinderen die begonnen zijn met een HepB-vaccinatieserie op indicatie en deze vaccinatieserie nog niet hebben afgerond;
• kinderen die een indicatie hebben voor een HepB-vaccinatieserie:
  • kinderen met syndroom van Down;
  • kinderen van HBsAg-positieve moeders;
  • kinderen die zelf of waarvan de ouder(s) geboren zijn in een land waar hepatitis B endemisch is.

Bijzondere situaties 

• Kinderen van HBsAg-positieve moeders dienen hun vaccinaties tijdig te ontvangen; het gaat immers om postexpositieprofylaxe.
• De HepB-serie is in het buitenland voltooid met een 3-dosesschema, een T = 0-1-6-maandenschema, een T = 0-2-6-maandenschema of een T = 0-1-5-maandenschema. Dit schema mag direct na de geboorte gestart worden. Een kind is hiermee voldoende gevaccineerd, mits het een schema betreft met voldoende grote intervallen (respectievelijk minimaal 1 en 4 maanden). Een T = 0-2-4-6-maandenschema is ook voldoende. Dit is een T = 0-2-6-maandenschema met een extra toegediende vaccinatie die niet meegeteld wordt.
• Het maakt niet uit of er los hepatitis B-vaccin gebruikt is of een combinatievaccin (WHO, ECDC European Centre for Disease Prevention and Control (European Centre for Disease Prevention and Control )).

Afhankelijk van de leeftijd van het kind en de vaccinaties die het al heeft gekregen, zal de basisimmuniteit bereikt worden volgens de Beslisboom inhaalschema’s Rijksvaccinatieprogramma.

10.9 Inhalen van vaccinaties bij niet- of onvolledig pneu-gevaccineerde kinderen

Voor het inhalen van een vaccinatie tegen pneumokokken met geconjugeerd vaccin gelden de volgende uitgangspunten (Spijkerman 2013, Gezondheidsraad 2013):

• De pneuvaccinatie wordt tot de 2e verjaardag aangeboden, omdat na die leeftijd (tot 65 jaar) invasieve pneumokokkeninfecties vrijwel niet meer voorkomen (zie factsheet Pneumokokkenvaccinatie).
• Bij een zuigeling (tot de 1e verjaardag) moet gestart worden met een 2+1-schema.
• Bij kinderen tussen de 1e en 2e verjaardag, die vóór de 1e verjaardag één vaccinatie hebben gehad, worden doses 2 en 3 gegeven met een interval van 2 maanden.
• Bij kinderen die starten met pneumokokkenvaccinaties na de 1e verjaardag worden 2 doses gegeven met een interval van 2 maanden.
• Kinderen van 2 jaar en ouder kunnen op medische indicatie, dus buiten het RVP Rijksvaccinatieprogramma (Rijksvaccinatieprogramma), in aanmerking komen voor de vaccinatie en hebben dan aan één pneumokokkenvaccinatie (PCV vanuit het RVP), gevolgd door een PPV23, voldoende. Zie de LCI-richtlijn Pneumokokkenziekte en de LCI-factsheet Pneumokokkenvaccinatie. De JGZ Jeugdgezondheidszorg (Jeugdgezondheidszorg) kan deze pneuvaccinatie (PCV vanuit het RVP) op indicatie van de kinderarts toedienen. De medisch adviseur dient wel geïnformeerd te worden over deze medische indicatie, anders volgt er een terugkoppeling wegens onjuiste toediening.

Afhankelijk van de leeftijd van het kind en al ontvangen vaccinaties zal de basisimmuniteit bereikt worden volgens de beslisboom in de Beslisboom inhaalschema’s Rijksvaccinatieprogramma en de (minimum) intervallen in tabel 10b.

10.10 Inhalen van vaccinaties bij niet- of onvolledig BMR-gevaccineerde kinderen

Voor het inhalen van een BMR Bof, Mazelen en rodehond (Bof, Mazelen en rodehond ) -vaccinatie gelden de volgende uitgangspunten:

• De volledige BMR-vaccinatie bestaat binnen het RVP Rijksvaccinatieprogramma (Rijksvaccinatieprogramma) uit twee doses. De eerste vaccinatie wordt gegeven na de eerste verjaardag, meestal rond 14 maanden. De tweede BMR-vaccinatie wordt gegeven tussen de 2,5 en 3,5 jaar.
• Een BMR-vaccinatie die op indicatie vóór de 1e verjaardag is gegeven, geldt niet als een BMR-vaccinatie op 14 maanden, omdat de vaccinatie door de aanwezigheid van maternale antistoffen en onrijpheid van het afweersysteem mogelijk nog niet volledig gewerkt heeft. Deze wordt op de leeftijd van 14 maanden alsnog gegeven.
• Een BMR-vaccinatie die is gegeven op de leeftijd van 12 of 13 maanden geldt als een BMR-vaccinatie op de leeftijd van 14 maanden.
• Het minimuminterval tussen twee BMR-vaccinaties is 1 maand.
• Als in het buitenland een of twee losse componenten uit de BMR-vaccinatie zijn toegediend, moet de BMR-vaccinatie opnieuw worden toegediend.
• Een kind met een leeftijd tussen 14 maanden en 2,5 jaar krijgt eerst één BMR-vaccinatie. De tweede wordt in principe gegeven tussen 2,5 en 3,5 jaar (rekening houdend met het minimuminterval van 1 maand tussen de BMR1 en BMR2).
• De tweede BMR-vaccinatie biedt een tweede kans voor opbouw van antistoffen en mag op indicatie, zoals een uitzetting of emigratie, eerder worden toegediend dan op 2,5-jarige leeftijd. Het minimuminterval tussen BMR1 en BMR2 is 1 maand.
• Een kind van 3,5 jaar of ouder krijgt twee BMR-vaccinaties met een minimuminterval van 1 maand.

Bijzondere situatie

Kinderen die in 2024 in aanmerking kwamen voor een BMR2-vaccinatie op 9-jarige leeftijd maar deze hebben gemist, krijgen in 2025 een herinneringsuitnodiging voor deze vaccinatie, tenzij ze hiervoor in 2024 al een herinnering hebben gehad.

10.11 Inhalen van vaccinaties bij niet- of onvolledig MenACWY-gevaccineerde kinderen

Voor het inhalen van de peutervaccinatie tegen meningokokken ACWY gelden de volgende uitgangspunten. Zie ook tabel 10c hieronder.

• Er zijn meerdere soorten meningokokkenvaccins, namelijk geconjugeerde vaccins en polysacharide vaccins. Voor meningokokken-ACWY worden in het RVP Rijksvaccinatieprogramma (Rijksvaccinatieprogramma) geconjugeerde vaccins gebruikt: MenQuadfi voor peuters en Nimenrix voor tieners. Voor inhaalschema’s bij kinderen tussen 14 maanden en 18 jaar oud kan het vaccin gebruikt worden dat voorhanden is.
• Kinderen geboren t/m 31-12-2018 komen in aanmerking voor de MenACWY-vaccinatie, mits zij geen MenC- of MenACWY-vaccinatie hebben gehad op de leeftijd van 1 jaar of ouder. Dit geldt ook voor kinderen bij wie onduidelijk is wat voor soort vaccin er is gegeven (nog in het kader van de uitbraakmaatregel).
• Kinderen geboren vanaf 01-01-2019 hebben recht op de MenACWY-vaccinatie, indien zij die nog niet hebben gehad. Dus ook als zij wel een MenC-vaccinatie hebben gehad.

De MenACWY-vaccinatie wordt gegeven na de 1e verjaardag, meestal rond 14 maanden, ook als het kind op de zuigelingenleeftijd tot de 1e verjaardag buiten het RVP 1, 2 of 3 doses MenACWY-of MenC-vaccin heeft gekregen. Vaccinatie op of na de 1e verjaardag is noodzakelijk om voldoende immuniteit op te bouwen. Voor het inhalen van de tienervaccinatie op 13- of 14-jarige leeftijd tegen meningokokken ACWY gelden de volgende uitgangspunten:

• Tieners krijgen een uitnodiging in het jaar dat ze 14 jaar worden, tenzij ze op of na hun 11e verjaardag al een MenACWY-vaccinatie gehad hebben en dit is doorgegeven aan het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu).
• Na een half jaar vindt een herhaalde oproep plaats, tenzij ze inmiddels al een MenACWY-vaccinatie gehad hebben.
• Na toediening op de leeftijd van 11 jaar of ouder is de werkingsduur van het Nimenrix-vaccin minimaal 10 jaar (zie bijsluiter). Dit was voorheen 5 jaar en is in 2022 aangepast op basis van resultaten van langere termijn follow-up.
• Vestigers tot 18 jaar die de vaccinatie in het jaar dat ze 14 werden zijn misgelopen, omdat ze later in Nederland zijn gekomen, krijgen de vaccinatie alsnog aangeboden en worden automatisch voor de groepsvaccinaties opgeroepen (‘meegeveegd’).

Afhankelijk van de leeftijd van het kind en al ontvangen vaccinaties zal de basisimmuniteit bereikt worden volgens de Beslisboom inhaalschema’s Rijksvaccinatieprogramma.

10.12 Inhalen van vaccinaties bij niet- of onvolledig HPV-gevaccineerde kinderen

Voor het inhalen van HPV Humaan Papillomavirus (Humaan Papillomavirus )-vaccinaties gelden de volgende uitgangspunten (Tunis 2016):

• Vestigers die de vaccinatie op de streefleeftijd zijn misgelopen omdat ze later in Nederland zijn gekomen, krijgen de vaccinatieserie alsnog aangeboden en worden automatisch voor de groepsvaccinaties opgeroepen.
• Als er al één vaccinatie met Gardasil of een vaccin waarvan het merk niet bekend is is toegediend, mag de serie indien nodig afgemaakt worden met Cervarix. Dit heeft de voorkeur boven het geven van een nieuwe serie HPV-vaccinaties.
• Er wordt een T = 0-6-maandenschema gehanteerd. Ook bij een langer interval zijn 2 vaccinaties voldoende (Puthanakit 2016). In de bijsluiter staat nog vermeld dat vanaf 15 jaar een T = 0-1-6 geïndiceerd is. Dit wordt door deze landelijke richtlijn overruled. Zie voor meer informatie paragraaf 7.12.
• Als in dit schema het interval tussen de eerste en de tweede vaccinatie kleiner is dan het minimuminterval (150 dagen), moet een derde vaccinatie gegeven worden. Deze derde vaccinatie moet 5 maanden na de tweede vaccinatie gegeven worden, conform de regels voor een T = 0-1-6-maandenschema (Tunis 2016). Overleg bij twijfel met de medisch adviseur van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu).
• Het streefinterval is nodig voor een goede opbouw van antistoffen en is het uitgangspunt voor de reguliere planning. Een wat langer interval is ook goed.
• Wanneer eerdere HPV-vaccinatie(s) lang geleden zijn toegediend, hoeft het schema nooit opnieuw gestart te worden.
• Zwangerschap is een contra-indicatie bij Cervarix. Stel vaccineren bij voorkeur uit of onderbreek tijdelijk het vaccinatieschema. Er zijn geen gerichte studies uitgevoerd in deze populatie, maar er zijn bij zwangeren die onbedoeld gevaccineerd zijn tegen HPV niet meer ongunstige zwangerschapsuitkomsten gevonden dan bij vrouwen die niet gevaccineerd zijn tegen HPV tijdens de zwangerschap. Er is onvoldoende informatie om te concluderen of vaccinatie schadelijk is tijdens de zwangerschap (Brotherton & Bloem 2018, Lareb, Canadian Immunization Guide, Macartney 2013, WHO 2017).
• Borstvoeding is géén contra-indicatie voor HPV-vaccinatie (Lareb, Canadian Immunization Guide). Bestanddelen van het vaccin komen niet via de moedermelk bij het kind. Antistoffen, die de moeder na de vaccinatie vormt, kunnen wel bij het kind komen.

Eventuele extra vaccinatie:

• Zie paragraaf Kinderen, jongeren en zwangeren onder behandeling van een specialist voor algemene informatie.
• Immuungecompromitteerde personen en personen met hiv komen wat de HPV-vaccinatie betreft in aanmerking voor een 3-dosesschema (T = 0-1-6-maandenschema) in lijn met het advies van de WHO en de JCVI.
• Bepaalde immuungemedieerde aandoeningen zijn, onafhankelijk van medicijngebruik, een indicatie voor een 3-dosesschema. Het betreft systemische lupus erythematodes (SLE) en inflammatory bowel disease (IBD). Zie voor meer informatie de LCI-handleiding Vaccinatie bij chronisch inflammatoire aandoeningen.
• Vrouwen met een voorloperstadium van cervix-kanker komen ook in aanmerking voor een 3-dosesschema (T = 0-1-6-maandenschema) (Brotherton & Bloem 2018).

Voor factoren die kunnen meewegen in de beslissing om wel of niet te vaccineren, zie LCI-factsheet HPV-vaccinatie.

10.13 Beslisboom voor inhaalschema's RVP

Download hier de Beslisboom voor inhaalschema’s Rijksvaccinatieprogramma 2025.

10.14 Samenvatting regels inhaalschema

Rotavirusvaccinatie

Toedienen vóór de leeftijd van 24 weken.

Regulier: 2 doses op 6-9 weken en 3 mnd.

• minimumleeftijd =  6 weken
• minimuminterval =  4 weken
• Rota1 bij voorkeur niet later toedienen dan op leeftijd van 12 weken
• Rota1 toediening (incidenteel) op leeftijd van 19 weken en 6 dagen t/m 23 weken en 6 dagen: Rota2 vervalt
• Rota1 uiterste leeftijd van 23 weken en 6 dagen
• Rota2 uiterste leeftijd van 23 weken en 6 dagen

DKTP Difterie, Kinkhoest, Tetanus en Poliomyelitis (Difterie, Kinkhoest, Tetanus en Poliomyelitis ) en Hepatitis B

Start in de eerste 6 maanden.

Standaard vaccinatieschema

Regulier: 3-5-12 maanden, indien ouder T = 0-2-9 maandenschema, na maternale DKT Difterie Kinkhoest en Tetanus (Difterie Kinkhoest en Tetanus )-vaccinatie en bij ontbreken risicofactoren.

• minimuminterval primaire serie = 6 weken
• minimuminterval revaccinatie = 6 maanden

Aangepast vaccinatieschema 

Regulier: 2-3-5-12 maanden, indien ouder maar nog geen 6 maanden bij de start T = 0-1-3-10-maandenschema.

• minimuminterval primaire serie = 2 weken. Eén interval in primaire serie korter dan 4 weken, dan ander interval minimaal 4 weken
• minimuminterval: revaccinatie = 6 maanden

Start vanaf 6 maanden tot 1e verjaardag

Voor alle zuigelingen geldt het vaccinatieschema: T = 0-2-9-maandenschema, gerekend vanaf de leeftijd in maanden van de eerste DKTP- en hepatitis B-vaccinatie. Dit komt overeen met het standaard vaccinatieschema bij start jonger dan 6 maanden.

• minimuminterval primaire serie = 6 weken
• minimuminterval revaccinatie = 6 maanden

Start vanaf 1e verjaardag

T = 0-2-9-maandenschema, gerekend vanaf de leeftijd in maanden van de eerste DKTP- en hepatitis B-vaccinatie.

• minimuminterval primaire serie = 1 maand*
• minimuminterval revaccinatie = 6 maanden

*Vanaf 2025 is het minimuminterval voor de primaire vaccinatieserie vanaf de 1e verjaardag gewijzigd van 2 weken naar 1 maand. Dit sluit aan bij de bijsluiters van de DKTP-Hib-HepB- en HepB-vaccins en bij internationale richtlijnen. Zie verder addendum Achtergrondinformatie Schemawijzigingen 2025.

Bijzonderheid D(K)TP 

• DKT(P)-boostervaccinatie met streefinterval van 4 jaar na de laatste vaccinatie die nodig was voor het bereiken van basisimmuniteit;
• DTP Difterie, Tetanus en Poliomyelitis (Difterie, Tetanus en Poliomyelitis)-boostervaccinatie met streefinterval van 5 jaar met de DKT(P) booster, maar niet eerder dan in het jaar waarin het kind 14 wordt;
• als een kind basisimmuun is voor polio is revaccinatie ter bescherming tegen alleen polio niet nodig als er al voldoende gerevaccineerd is voor D(K)T.

Bijzonderheid Hepatitis B 

• In het buitenland toegediend T = 0-1-6-maandenschema (start vanaf de geboortedag) is voldoende, mits het interval tussen de eerste en tweede vaccinatie minimaal 1 maand is en tussen de tweede en derde vaccinatie minimaal 4 maanden is.
• Let op: tijdig vaccineren van kinderen van moeders die hepatitis B-drager zijn is belangrijk.

Hib 

• vervalt indien kind 2 jaar is of ouder;
• 3-5-12 maanden of 2-3-5-12 maanden, afhankelijk of de moeder wel of geen maternale DKT-vaccinatie heeft gehad;
• minimuminterval na primaire serie: zie bij DKTP en HepB; revaccinatie = 6 maanden;
• met één Hib na 1e verjaardag is de basisimmuniteit voor Hib bereikt.

Pneumokokken 

• vervalt indien kind 2 jaar of ouder is;
• regulier: 3-5-12 maanden;
• start > 3 mnd en < 1e verjaardag: T = 0-2-9-maandenschema;
• start < 1 jaar en 2 vervolgvaccinaties > 1 jaar: T = 0-2-4-maandenschema;
• start > 1 jaar: T = 0-2-maandenschema;
• minimuminterval primaire serie = 6 weken; revaccinatie = 6 maanden;
• minimuminterval bij T = 0-2-maandenschema vanaf 1e verjaardag = 8 weken.

BMR Bof, Mazelen en rodehond (Bof, Mazelen en rodehond ) 

• telt niet mee indien gegeven voor 1e verjaardag;
• vaccinaties ná 1e verjaardag met minimuminterval 1 maand (normaliter op leeftijden ± 14 maanden en tussen de 2,5 en 3,5 jaar).

MenACWY 

Peutervaccinatie (vanaf 01-08-2022 MenQuadfi)

• indicatie: geboren vanaf 1-1-2019 en nog geen geconjugeerd MenACWY-vaccinatie gehad na 1e verjaardag, of geboren vóór 01-01-2019 en nog helemaal geen geconjugeerd MenACWY- of MenC-vaccinatie gehad na de 1e verjaardag;
• telt niet mee indien gegeven voor 1e verjaardag;
• één vaccinatie ná 1e verjaardag.

Tienervaccinatie (Nimenrix) 

• indicatie RVP Rijksvaccinatieprogramma (Rijksvaccinatieprogramma): geboren in of na 2007, dan 1 vaccinatie in het jaar dat tiener 14 jaar wordt, of later als inhaalvaccinatie. Inhalen kan tot de 18e  verjaardag;
• als er op of na de 11e verjaardag al een MenACWY is gegeven, dan hoeft er geen MenACWY-vaccinatie meer vanuit het RVP gegeven te worden.

HPV Humaan Papillomavirus (Humaan Papillomavirus ) 

• minimumleeftijd: 9 jaar;
• T = 0-6-maandenschema met minimuminterval van 5 maanden (150 dagen);
• indien interval < 150 dagen: schema afmaken volgens T = 0-1-6-maandenschema (minimuminterval: primaire serie = 21 dagen; revaccinatie = 120 dagen);
• let op eventuele uitzonderingssituaties waarin een 3-doses-schema geïndiceerd is (zie paragraaf 7.12)