Door een infectie met een meningokokkenbacterie kun je een hersenvliesontsteking krijgen. Je hebt dan hoge koorts, nekkramp of luierpijn (baby’s huilen heftig bij het verschonen). Soms houd je daar ernstige gevolgen aan over. Denk aan epilepsie, doofheid, concentratiestoornissen en oogafwijkingen. Ook overlijdt 5 tot 10% aan hersenvliesontsteking.  

Je kunt ook bloedvergiftiging krijgen. Dat merk je vaak door kleine bloeduitstortinkjes of rood-paarse puntjes op je huid. Het weefsel kan daardoor afsterven, waardoor het soms nodig is om een arm of been te amputeren. Daarnaast overlijdt 20 tot 50% van de patiënten aan ernstige bloedvergiftiging.  

Met een prik kun je je beschermen tegen meningokokkenziekte ACWY. Lees meer over de vaccinatie tegen meningokokkenziekte of hoe vaccineren werkt.  

In Nederland zorgen de meningokokken typen B, C en W het vaakst voor ziekte. Er bestaat geen vaccin tegen alleen deze 3 typen. Daarom vaccineren we met een vaccin dat ook beschermt tegen typen A en Y.  

De vaccinatie beschermt niet tegen meningokokken type B. Ziekte door meningokokken B komt in Nederland vrij weinig voor. Er bestaat wel een vaccin tegen meningokokken B. Maar dit vaccin beschermt niet goed genoeg tegen de soort meningokokken B die op dit moment in Nederland voorkomt. Ook geeft het meningokokken B-vaccin wat vaker tijdelijke bijwerkingen dan andere vaccinaties. Daarom zit deze vaccinatie niet in het Rijksvaccinatieprogramma. 

Als je meningokokkenziekte hebt, kun je behandeld worden met antibiotica. Maar omdat je heel snel ernstig ziek kunt worden, komt de behandeling vaak te laat. Je kunt er ernstige klachten aan overhouden of zelfs eraan overlijden.  

Begin deze eeuw werden veel kinderen ziek door de meningokokken type C-bacterie. Daarom is er sinds 2002 voor peuters van 14 maanden een prik tegen dit type opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP Rijksvaccinatieprogramma (Rijksvaccinatieprogramma)). Tussen 2015 en 2018 was er een stijging van ernstige ziektegevallen en overlijdens door meningokokken type W-bacterie. Daarom krijgen peuters van 14 maanden en jongeren van 14 jaar sinds 2018 een vaccinatie die beschermt tegen de typen A, C, W en Y. 

Sinds de invoering van de meningokokken C-vaccinatie in 2002 nam het aantal ziektegevallen door dit type sterk af tot minder dan 10 per jaar, bij zowel gevaccineerde als niet-gevaccineerde leeftijdsgroepen. Hierbij gaat het alleen om ernstig zieke patiënten. Dit komt door minder verspreiding. Ook de ziekte door type B-meningokokken is sinds eind jaren 90 sterk gedaald naar 70 ziektegevallen per jaar. Als mensen ernstig ziek worden van meningokokken,  belanden ze bijna altijd in het ziekenhuis. Tussen de 5 en 10% van deze mensen overlijdt. 

In 2020 waren er minder ziektegevallen dan andere jaren. Dit komt waarschijnlijk door de coronamaatregelen.