Meisje niest in zakdoek

In 2020 kregen minder mensen een ziekte waartegen wordt gevaccineerd binnen het Rijksvaccinatieprogramma (RVP Rijksvaccinatieprogramma (Rijksvaccinatieprogramma)), vergeleken met 2019. Heel waarschijnlijk heeft dit te maken met de coronamaatregelen, zoals afstand houden, handen wassen en minder reizen.

Surveillancedata en wetenschappelijke ontwikkelingen

In het RVP Rijksvaccinatieprogramma (Rijksvaccinatieprogramma) surveillancerapport staat hoe veel mensen ziek worden van de 12 infectieziekten waartegen het RVP vaccineert. Het rapport onderzoekt ook hoe ernstig de ziekten zijn en hoe goed de vaccinaties werken. Dat gebeurt door bijvoorbeeld te kijken naar hoeveel personen ziek zijn geworden en hoe vaak iemand naar het ziekenhuis moest. Het rapport vergelijkt deze cijfers ook met dezelfde cijfers uit eerdere jaren en uit andere landen.
In het rapport staat ook informatie over infectieziekten die nog niet in het RVP zitten. Zoals waterpokken en het rotavirus. 

Minder zieken dan in 2019

Vooral voor kinkhoest, bof, pneumokokkenziekte en mazelen daalde het aantal meldingen. Voor kinkhoest zelfs met 85 procent. Voor mazelen waren er vorig jaar maar 2 meldingen terwijl er een jaar eerder 84 meldingen waren. 

Het aantal meldingen van chronische hepatitis B daalde met ongeveer een derde vergeleken met 2019. Dit is waarschijnlijk geen echte daling. Door de coronapandemie zijn mensen minder vaak naar een dokter gegaan. Hierdoor is er minder getest op onder andere hepatitis B.

De enige uitzondering op de gedaalde hoeveelheid meldingen was Haemophilus influenzae type b (Hib). Dit is een bacterie die bij vrijwel alle mensen wel eens in de neusholte zit. In 2020 steeg het aantal meldingen naar 68 terwijl er in 2019 maar 39 meldingen waren. Het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) onderzoekt wat hiervan de oorzaak kan zijn.

Verder waren er in 2020 opnieuw geen meldingen van rodehond en polio. Er waren wel 3 patiënten met difterie en 2 met tetanus. Ook het aantal meldingen van meningokokkenziekte type W is verder gedaald na de toevoeging van deze vaccinatie aan het RVP in 2018. 

Meldingen per ziekte in 2019 en 2020

Ziekte

Meldingen 2019

Meldingen 2020

Kinkhoest

6.383

943

Bof

131

64

Pneumokokken

2.400 (ongeveer)

1.500 (ongeveer)

Mazelen

84

2

Rode hond

0

0

Polio

0

0

Difterie

0

3

Tetanus

0

2

Meningokokken W

62

12

Hepatitis B (chronisch en acuut)

1.205

825

Haemophilus influenzae type b

39

68

Stijging landelijke vaccinatiegraad

De vaccinatiegraad is voor het tweede jaar op rij gestegen. Dit geldt voor kinderen van 2 jaar waarvan 0,5% meer volledig gevaccineerd was, vergeleken met 2019. De vaccinatiegraad voor HPV Humaan Papillomavirus (Humaan Papillomavirus)-vaccinatie voor meisjes nam zelfs toe met 10%. De kinderen van 2 jaar hebben wel bijna allemaal hun vaccinatie(s) gekregen vóór de uitbraak van het coronavirus. Het lijkt erop dat de coronamaatregelen in 2020 weinig negatieve invloed hebben gehad op het RVP. Klik hier voor meer informatie over de vaccinatiegraad. 

Rotavirusvaccinatie

In juni 2021 adviseerde de Gezondheidsraad het vaccin tegen het rotavirus aan alle kinderen aan te bieden. De minister of staatssecretaris van VWS Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) besluit op basis van dit advies om de vaccinatie wel of niet aan het RVP toe te voegen. 

Nieuw hoofdstuk over corona

Dit jaar is voor het eerst een hoofdstuk toegevoegd over corona. Het belangrijkste punt uit dat hoofdstuk is dat de coronavaccinaties heel goed werken. Dat is bekend dankzij onderzoek van het RIVM. Ook kijkt het RIVM onder andere naar de vaccinatiegraad van coronavaccinaties. Op het moment dat het surveillancerapport uitkomt, is de vaccinatiegraad voor volledige vaccinatie 84,9% voor iedereen die 18 jaar of ouder is. Het blijft altijd belangrijk dat de vaccinatiegraad zo hoog mogelijk is.